Alarm saati , belirli bir saatte bir kişiyi veya bir grup insanı uyarmak için tasarlanmış bir saattir. Bu saatlerin temel işlevi, insanları gece uykusundan veya kısa şekerlemelerinden uyandırmaktır; bazen başka hatırlatıcılar için de kullanılabilirler. Çoğu alarm saati ses çıkarır; bazıları ışık veya titreşim üretir. Bazılarında, kişinin hafif uyku aşamasında olduğunu tespit eden sensörler bulunur; böylece derin uykuda olan birini uyandırmak önlenir, çünkü bu durum kişi yeterli uyku almış olsa bile yorgunluğa neden olur. Sesi veya ışığı kapatmak için saatin üzerindeki bir düğmeye veya kola basılır; çoğu saat, yeterince uzun süre gözetimsiz bırakılırsa alarmı otomatik olarak kapatır. Klasik bir analog alarm saatinin, alarmın çalacağı saati göstermek için kullanılan ekstra bir kolu veya kadranı vardır.
Birçok çalar saatte, belirli zamanlarda çalmaya başlayacak şekilde ayarlanabilen radyo alıcıları bulunur ve bunlar saatli radyo olarak bilinir . Ayrıca, bazı çalar saatler birden fazla alarm kurabilir. Gelişmiş bir çalar saat, farklı zamanlar için farklı alarmlar kurabilir (bkz. yeni nesil alarmlar ) ve kullanıcının seçtiği müziği çalabilir. Çoğu modern televizyon, bilgisayar, cep telefonu ve dijital saatte, belirli bir zamanda otomatik olarak açılan veya sesli uyarı veren alarm fonksiyonları bulunur.
Türler
Geleneksel (analog) saatler
Geleneksel mekanik alarm saatlerinde, bir ana yay vasıtasıyla bir dişliyi çalıştırarak bir çekiçin iki zil arasında veya tek bir zilin iç tarafları arasında hızla ileri geri hareket etmesini sağlayan bir mekanizma ile çalan bir veya iki zil bulunur. Bazı modellerde, saatin arkasındaki metal kapak da zil görevi görür. Elektronik olarak çalışan zil tipi alarm saatlerinde ise zil, devreyi tekrar tekrar açıp kapatan bir armatüre sahip elektromanyetik bir devre tarafından çalınır.
Dijital
Dijital alarm saatleri başka sesler de çıkarabilir. Basit pille çalışan alarm saatleri uyuyan kişiyi uyandırmak için yüksek sesli vızıldama, zil sesi veya bip sesi çıkarırken, yenilikçi alarm saatleri konuşabilir, gülebilir, şarkı söyleyebilir veya doğadan sesler çıkarabilir.
Tarih
Antik Yunan filozofu Platon’un (MÖ 428–348),su orgunun sesine benzer, belirtilmemiş bir alarm sinyali olan büyük bir su saati olduğu söylenir ; bunu geceleri, muhtemelen şafak vakti derslerinin başlangıcını işaret etmek için kullanırdı ( Athenaeus 4.174c). Helenistik mühendis ve mucit Ktesibius ( MÖ 285–222 yılları arasında yaşamış), su saatine zamanı göstermek için bir kadran ve ibre taktı ve “önceden belirlenmiş zamanlarda bir gong üzerine çakıl taşları düşürebilen veya (çan kavanozlarını suya batırıp sıkıştırılmış havayı bir kamıştan geçirerek) trompet çalabilen ayrıntılı alarm sistemleri” ekledi ( Vitruv 11.11).
Geç Roma devlet adamı Cassiodorus (yaklaşık 485–585), manastır hayatı için yazdığı kurallar kitabında su saatini “Mesih’in askerleri” için yararlı bir alarm olarak savunmuştur (Cassiod. Inst. 30.4 vd.). Hristiyan retorikçi Procopius, 529’dan önce memleketi Gazze’de , saat başı gong çalan ve gece gündüz mekanik olarak hareket eden figürler içeren karmaşık bir halka açık vuruşlu saati ayrıntılı olarak tanımlamıştır.
Çin’de, Budist rahip ve mucit Yi Xing (683–727) tarafından bir zil sesi çıkaran saat icat edildi. Çinli mühendisler Zhang Sixun ve Su Song , sırasıyla 10. ve 11. yüzyıllarda astronomik saatlere zil sesi çıkaran saat mekanizmalarını entegre ettiler. Çin dışında bir zil sesi çıkaran saat, Suriye’nin Şam kentindeki Emevi Camii yakınlarındaki suyla çalışan saat kulesiydi ve her saat başı bir kez çalıyordu. Bu, saatçinin oğlu Riḍwān ibn al-Sāʿātī’nin “Saatlerin Yapımı ve Kullanımı Üzerine ” (1203) adlı kitabının konusudur . 1235 yılında, Bağdat’taki Mustansiriya Medresesi’nin giriş salonunda ” namazın belirlenmiş saatlerini ve hem gündüz hem de gece vaktini bildiren” erken dönem anıtsal bir suyla çalışan alarm saati tamamlandı .
14. yüzyıldan itibaren, Batı Avrupa’daki bazı saat kuleleri de her gün belirli bir saatte çan çalabiliyordu; bunların en eskisi 1319’da Floransalı yazar Dante Alighieri tarafından tanımlanmıştır. Hala ayakta duran en ünlü orijinal çan çalan saat kulesi muhtemelen Venedik’teki San Marco Meydanı’ndaki San Marco Saat Kulesi’dir . San Marco Saati, 1493 yılında, babası Gian Paolo Rainieri’nin 1481’de başka bir ünlü cihaz inşa ettiği Reggio Emilia’lı ünlü saatçi Gian Carlo Rainieri tarafından monte edilmiştir . 1497’de Simone Campanato, kulenin tepesine yerleştirilen ve sırayla çekiç tutan iki bronz heykel (yükseklik 2,60) olan Due Mori ( İki Faslı ) tarafından vurulan büyük çanı (yükseklik 1,56 m, çap 1,27 m) kalıplamıştır .
Kullanıcı tarafından ayarlanabilen mekanik alarm saatlerinin tarihi en az 15. yüzyıl Avrupa’sına kadar uzanmaktadır. Bu ilk alarm saatlerinde saat kadranında bir delik halkası bulunuyordu ve uygun deliğe bir iğne yerleştirilerek ayarlanıyordu.
İlk Amerikan alarm saati 1787’de New Hampshire, Concord’da Levi Hutchins tarafından icat edildi . Ancak bu cihazı sadece kendisi için yapmıştı ve sadece sabah 4’te, onu işe gitmek için uyandırmak amacıyla çalıyordu. Fransız mucit Antoine Redier, 1847’de ayarlanabilir mekanik bir alarm saatinin patentini alan ilk kişi oldu.
İlk radyo alarm saati 1940’larda James F. Reynolds tarafından icat edildi ve bir başka tasarım da Paul L. Schroth Sr. tarafından icat edildi.
